ترومبوز سیاهرگی عمقی زمانی بروز پیدا می کند که خون در یک سیاهرگ عمقی بدن لخته شود.

معمولا این سیاهرگ های عمقی که خون در آنها لخته می شود، در ساق، ران و یا لگن قرار دارند.

اما موضوع خطرناک این است که این لخته خون در سیاهرگ های عمقی می تواند کنده شده، رها شود و از طریق گردش خون به نواحی دیگر منتقل شود.

گیر کردن این لخته در یکی از سرخرگ های ریه، آمبولی ریه نام دارد که در صورت بزرگ بودن لخته می تواند کشنده باشد.

اگر به درد عضله پشت ساق دچار شدید، احتیاط کنید و بی گدار به آب نزنید.

در بسیاری از موارد افرادی که به درد عضله ساق دچار می شوند به سرعت با فیزیوتراپیست خود تماس می گیرند.

وقتی که یک درد مداوم و غیر قابل کنترل به صورت بی دلیل و موذیانه حتی در حالت استراحت در ناحیه ساق و یا ران بروز می یابد، پای درگیر متورم می شود، ناحیه دردناک گرم و قرمز به نظر می رسد و هنگام لمس بسیار حساس و دردناک می شود، اولین تشخیص ما ترومبوز سیاهرگی عمقی خواهد بود.

دلایل و عوامل افزایش دهنده خطر ترومبوز سیاهرگی عمقی

البته سن فرد بسیار اهمیت دارد و این اختلال بیشتر در میانسالی به بالا اتفاق می افتد.

در افرادی که سفرهای طولانی با هواپیما و اتوموبیل داشته و زمان زیادی را بی حرکت بوده اند و یا کسانی که به علت بیماری و یا بعد از جراحی مجبور به استراحت طولانی و دوری از فعالیت بوده اند، بسیار در معرض خطر لخته شدن خون در سیاهرگهای عمقی ساق و ران قرار دارند.

افرادی که سیگار می کشند، افرادی که اضافه وزن دارند، خانمهایی که باردار هستند، کسانی که در ناحیه شکم جراحی انجام داده اند و یا جراحی های وسیعی در ناحیه اندامهای تحتانی انجام داده اند، بیشتر از دیگران در معرض خطر ترومبوز سیاهرگی عمقی قرار دارند.

گاهی برخی شرایط پزشکی مانند بالا رفتن پلاکتها در خون می تواند زمینه ساز این مشکل باشد.

در صورتی که فرد سابقه ابتلا به ترومبوز سیاهرگی عمقی را داشته باشد و یا کسی از افراد خانواده اش قبلا به این اختلال دچار شده باشد، احتمال ابتلای او بیشتر است.

از دیگر عواملی که می تواند خطر بروز ترومبوز سیاهرگی عمقی را افزایش دهد، آسیبهای جسمانی، تصادفات و صدمات ورزشی است که در آنها رگهای خونی تخریب شوند.

درمان ترومبوز سیاهرگی عمقی

از آنجا که افراد با مشاهده درد ناحیه ساق با تصور آسیب عضلانی به فیزیوتراپیست ها مراجعه می کنند، اهمیت این مراجعه در آگاهی بخشیدن به آنها در خصوص ویژگیهای این اختلال است.

اقدامات ناآگاهانه و خودسرانه بیمار مانند گرم کردن محل دردناک و یا حرکت دادن و ورزش کردن با اندام درگیر با تصور رفع مشکل عضلانی می تواند باعث کنده شدن و جابجا شدن لخته خون و تبدیل آن به آمبولی ریه شود.

ما فیزیوتراپیست ها به سرعت بیمار را برای بررسی عروق اندام تحتانی و انجام سونوگرافی رنگی یا داپلر و تجویز داروهای ضد انعقاد خون به پزشک ارجاع می دهیم و تنها بیمار را از عوارض خطرناک بی توجهی و عملکرد خودسرانه آگاه می کنیم.

توصیه به استفاده از جوراب های فشاری مانند جوراب واریس می تواند مانع از تورم بیشتر و تشکیل و جمع شدن لخته خون شود.

پیاده روی آرام و در سطح صاف و عدم بی حرکتی طولانی مدت بسیار مفید است.

ساق پا نباید آویزان باشد و بهتر است بالا قرار گیرد تا از تورم بیشتر جلوگیری شود.

مصرف هم زمان آسپیرین با داروهای ضد انعقاد خون و یا مصرف هم زمان داروهای ضد التهاب مانند ادویل، ناپروکسن و بروفن با این داروها می تواند خطرناک باشد.

منبع : فیزیوتراپیست پرهام پارسانژاد

عضو هیات مدیره انجمن فیزیوتراپی ایران و انجمن فیزیوتراپی استان تهران

موسس و مسئول فنی کلینیک فیزیوتراپی زعفرانیه در شمال تهران