این روزها با مشکلی مواجهیم به نام “سندرم بعد از کووید” یا “کووید طولانی” که مجموعه ای است از علائم مختلف مانند تنفس کوتاه و سخت، کاهش ظرفیت ریه ها تا ۳۰%، اضطراب، افت آمادگی جسمانی، ناتوانی درتحرک و جابجایی، فقدان تعادل که می تواند خطر زمین خوردن را افزایش دهد، خستگی عمومی، درد عضلانی و عدم توانایی در انجام کارهایی که بیمار دوست دارد و یا نیاز دارد انجام دهد.

 این سندرم با خستگی شدید و در مرض خطر گرفتن قلب، ریه ها و مغز شناخته می شود. بر طبق آمار سازمان بهداشت جهانی از هر ۱۰ بیمار مبتلا به کووید-۱۹ یک نفر علائم سخت بیماری را تا ۱۲ هفته بعد از درگیری تجربه خواهد کرد. هر بیمار شرایط خاص خود را دارد و علائم در افراد مختلف تظاهرات متفاوت دارند. مثلا خستگی ممکن است یک نفر را تا هفته ها در بستر بیماری نگه دارد و در فردی دیگر مزاحم فعالیتهای روزانه اش نباشد.

معمولا بیمارانی که در زمان ابتلا به کرونا علائم شدیدی را تجربه کرده اند، دوران بهبودی سخت تری را هم پشت سر خواهند گذاشت. این مجموعه علائم در میان افراد چاق و سالمندی که مشکلات سلامتی مزمن و کنترل نشده دارند بیشتر بروز می یابند. دیابت، بیماری های ریوی مثل آسم، مشکلات قلبی، بیماریهای کبد و کلیه و ضعف سیستم ایمنی خصوصا در افراد سیگاری از جمله چنین عوامل خطرزا هستند.

نتایج مثبت بسیار زیادی از ورزش، تقویت، بهبود سیستم قلبی عروقی، تمرینات عملکردی، آموزش و تکنیکهای درمان دستی در روند درمان فیزیوتراپی این بیماران مشاهده شده است. فیزیوتراپیستها نه تنها با تکنیکهای فیزیوتراپی تنفسی علائم بیمار را بهتر می کنند، بلکه با برنامه های تمرین درمانی پیشرونده، اختصاصی و با شدت مناسب، کیفیت زندگی او را نیز به میزان قابل توجهی بهبود می بخشند. ثابت شده است که ورزش کردن می تواند سیستم ایمنی بدن را تا حد زیادی تقویت کند.

فیزیوتراپیستها در شرایط بعد از کرونا با ارزیابی شرایط اسکلتی-عضلانی، عملکردی و تنفسی، در مورد برنامه درمانی این بیماران تصمیم گیری کرده و به تدریج این برنامه های تمرین درمانی را پیشرفت می دهند. حین درمان با تجهیزاتی همچون اسپیرومتر و پالس اکسیمتر ظرفیت های ریوی و میزان اکسیژن خون بیمار را کنترل می کنند تا درمان در شرایط بی خطر پیش برود. طراحی تمرینهای اختصاصی برای هر بیمار بر اساس ارزیابی های انجام شده و توانایی جسمانی، عملکردی و تنفسی بیمار و پیگیری پیشرفت توان عملکردی و شرایط روحی- روانی اش از وظایف اصلی فیزیوتراپیست در درمان بیماران درگیر با سندرم بعد از کووید است.

این برنامه های درمانی می تواند نسبت به وضعیت بیمار در مطب فیزیوتراپی، در منزل بیمار و یا به صورت مجازی و آنلاین انجام شوند. معمولا برنامه فیزیوتراپی این بیماران ۸ هفته طول می کشد و انتظار می رود بیمار بعد از این زمان بتواند به تدریج به شغل و فعالیتهای قبلی خود برگردد.